Vrije voordracht 22 – Barend Mol, UMC Utrecht

09:55 – 10:05 – Carotisplaques vertonen meer instabiele kenmerken tussen 2010-2021 na een voorafgaand decennium van stabilisatie

Barend Mol1, Tetiana Motsak, Joost Hoekstra, Gerard Pasterkamp, Gert Jan de Borst, Dominique de Kleijn
1UMC Utrecht, Utrecht,

Inleiding
Een afname van destabiliserende plaque-karakteristieken is beschreven bij patiënten na een carotis endarterectomie tussen 2002 en 2011. Deze afname kwamen overeen met een trend van verbeterde therapie en een algehele afname van cardiovasculaire mortaliteit in West-Europa. In de huidige studie, onderzochten we of deze veranderingen van plaque-karakteristieken zich hebben voortgezet in 2010-2021.

Methoden
Met behulp van de Athero Express biobank werd de histologie van atherosclerotische plaques van 1277 opeenvolgende carotis endarterectomie patiënten tussen 2010 en 2021 beoordeeld op tijdsafhankelijke veranderingen in plaque kenmerken. Deze resultaten werden beoordeeld in tijdsintervallen van 2 jaar en vergeleken met de door ons eerder beschreven veranderingen van plaquekarakteristieken tussen 2002 en 2011.

Resultaten
In tegenstelling met de periode 2002-2011, laat de periode 2010-2021 een significante stijging in kwetsbare plaquekarakteristieken zien: grotere vetrijke kernen, meer intraplaque bloedingen, meer macrofagen en calcificatie. Ook na correctie voor confounders gerelateerd aan deze plaque karakteristieken, zoals tijd tot operatie en pre-operatieve symptomen, waren de gecorrigeerde odds ratio’s per 2 jaar tijdstoename 1,177 (95% confidence interval (CI) 1,070-1,293; p<0,001) voor calcificatie, 1,277 (95% CI, 1,159-1,407; p<0,001) voor plaques met >40% vet, 1,352 (95% CI, 1,229-1,487; p<0,000) voor intraplaque bloeding en 1,388 (95% CI, 1,262-1,528; p<0,001) voor macrofagen. Net zoals in de periode 2002-2011 steeg het gebruik van statines ook tussen 2010-2021 en zijn de histologische plaque-karakteristieken in de periode 2010-2021 ook niet geassocieerd met cardiovasculaire events.

Conclusie:
In het cohort 2010-2021 lieten plaques van carotis endarterectomie patiënten juist meer destabiliserende kenmerken zien. Met een verdere daling van de cardiovasculaire mortaliteit in west Europa van het afgelopen decennium, duidt dit erop dat enkel histologische plaquekenmerken geen volledig beeld te geven van progressie van atherosclerose of het voorspellen van toekomstige cardiovasculaire events.